اگر به تازگی نوازندگی گیتار را شروع کرده باشید شاید تفاوت سیمهای جدید و قدیمی را ندانید. اما پس از مدتی شاهد این خواهید بود که صدای گیتارتان دیگر مثل قبل نیست. همچنین وقتی یکی دو سالی از نوازندگی تان می گذرد به موارد بیشتری توجه خواهید کرد. مثلاً این که صدایی که از ساز فلانی تولید می شود صدای متفاوت و جذاب تری دارد. قسمتی از تولید صدا به نوازندگی و تجربه نوازندگی باز می گردد. مقداری از صدا به گیتار و مقداری هم به سیم ها بستگی دارد. می خواهیم بدانیم بهترین زمان تعویض سیم گیتار چه زمانی است و این که از کجا بدانیم زمان این رسیده است که باید سیم ها را نو کرد.
از کجا بدانیم زمان تعویض سیم گیتار رسیده است
با دانستن نشانه ها می دانید که چه زمانی باید یک دست سیم نو و یا حداقل یک سیم نو برای گیتارتان تهیه کنید.
یک سیم پاره می شود
مشخص ترین چیزی که به شما می گوید باید دست به جیب شوید و سیم بخرید این است که سیم پاره می شود. به دلیل سفت کردن بیش از حد سیم ها و یا نوازندگی زیاد و مستهلک شدن، ممکن است شاهد پاره شدن سیم سازتان باشید. در این صورت در واقع چاره ای ندارید جز این که همان سیمی که پاره شده است را نو کنید. اما چه بهتر که اگر همه سیم ها را مدت زیادی استفاده کرده اید همه را عوض کنید.
سیم های باس اکسید می شوند
سیم های باس سه سیم بالایی گیتار هستند. این سیم ها از جنس فلزی هستند. به همین خاطر پس از گذشت زمان زیاد مستهلک می شوند. یکی از نشانه های مستهلک شدن آن ها تغییر رنگ و یا اکسید شدنشان است. ممکن است شاهد سیاه شدن و یا قرمز شدن و یا هر تغییر رنگی در سیم های باس خود باشید. اگر این تغییر را می بینید یعنی باید برای خرید یک مجموعه سیم اقدام کنید. زمانی که این اتفاق می افتد در واقع یعنی همه سیم ها آن قدری استفاده شده اند که باید عوض شوند.
تغییر شکل و یا رنگ سیم های تریبل
به سه سیم پایینی گیتار سیمهای تریبل می گویند. این سیم ها نایلونی هستند. ممکن است در آن ها ترکیبات و متریال مختلفی استفاده شده باشد. سیم های تریبل ساز شما ممکن است بی رنگ و شفاف و یا مشکی باشند. برای این که بدانیم چه زمانی سیم گیتار را عوض کنیم می توانیم به تغییر شکل و یا رنگ این سیم ها نیز توجه کنیم. اگر سیم های تریبل شما رنگی و مثلاً مشکی رنگ است پس از نوازندگی و تمرین های زیاد ممکن است بی رنگ شوند. با دقت از زوایای مختلف به این سیم ها توجه داشته باشید. اگر تغییر رنگ را مشاهده می کنید یعنی سیم ها کمی فرسوده شده اند. می توانید یک دست سیم بخرید و به صدای گیتارتان جانی دوباره ببخشید.
اگر صدای گیتارتان کم شده یعنی زمان تعویض سیم گیتار است
سیم های خیلی کار کرده صدای قبل را نخواهند داشت. وقتی سیم جدید می خرید تازه می دانید که چقدر به خودتان بد کرده بودید! بله در واقع داشتید با سازی که صدای خوبی تولید نمی کند می نواختید. بهتر است شنوایی خود را هوشمندانه تر کنید. اگر صدای سازتان مثل قبل نیست یعنی باید سیم های جدید بخرید و قبلی ها را باز کنید. این یکی از نشانه های مهمی است که به ما می گوید که چه زمانی سیم گیتار را عوض کنیم. پس از اندکی نوازندگی و این که می توانید نت ها و آکورد ها را شفاف اجرا کنید فرق صدای خوب و بد را خواهید دانست. می توانید از استاد و معلم خود نیز بپرسید که آیا صدای کم و غیر شفاف بخاطر سیم است یا خیر. او شما را راهنمایی خواهد کرد و زمان لازم را به شما می گوید.
فرکانس نت ها کم می شود
سیم های نو و با کیفیت فرکانس خوبی دارند. زمانی که یک نت را اجرا می کنید فرکانس آن را تا یک ثانیه و بیشتر خواهید شنید. البته فرکانس خوب به جنس سیم ها و خوب بودن سیم ها هم بستگی دارد. ممکن است سیم تازه ای بخرید اما کیفیت لازم را نداشته باشد. یا فرکانس کمتری نسبت به یک مدل دیگر داشته باشد. مثلاً سیم گیتار ساوارز فرکانس خوب و بسیار جذابی دارد. اگر تجربه استفاده از این سیم های فرانسوی را ندارید با خرید یک مجموعه ساوارز تفاوت صدا شما را به وجد می آورد.
می خواهید یک سبک دیگر بنوازید
با بیشتر مجموعه های سیم گیتار کلاسیک می توانید سبک های مختلف را بنوازید. سبک شما کلاسیک یا پاپ و یا فلامنکو است تفاوتی ندارد. خصوصاً اگر در ابتدای راه هستید خیلی حواستان را به این چیزها معطوف نکنید. وقتی خیلی حرفه ای شدید به سراغ این جزئیات بروید. اما اگر دلتان خواست سبک های دیگر را به صورت تخصصی تر بنوازید می توانید از سیم های مخصوص و خاص تر استفاده کنید. مثلا سیم هایی به صورت اختصاصی برای فلامنکو طراحی شده است. فلامنکو نوازان می گویند که لهجه خاص این سیم ها نوازندگی در سبک فلامنکو را جذاب تر می کند. اگر تصمیم شما بر این بود شاید زمان تعویض سیم گیتار شما هم رسیده باشد! یعنی وقتش شده باشد که حرفه ای تر به صدای خروجی و جنس آن دقت کنید.
تعویض سیم گیتار با توجه به میزان تمرین و نوازندگی
اگر میزان تمرین شما روزی دو ساعت و بیشتر است بین سه تا 6 ماه یکبار باید سیم ها را عوض کنید. اما اگر تمرین شما نهایتا به روزی نیم ساعت تا یک ساعت می رسد می توانید هر 6 تا 8 ماه یکبار سیم ها را عوض کنید. با توجه به توضیحاتی که دادیم خود نیز خواهید دانست که بهترین زمان تعویض سیم گیتار چه وقت است. ممکن است سیم خوبی نخریده باشید و حتی پس از یک ماه خراب و فرسوده شود. و یا این که نوازندگی و شدت ضربات شما آن قدری است که باید هر یکی دو ماه یکبار سیم های تازه بخرید. به هر حال باید بدانید که برای شنیدن صدای جذاب و شفاف باید سیم های خوبی روی سازتان بگذارید. حتی اگر سازی بسیار حرفه ای و گران قیمت هم داشته باشید بدون داشتن سیم های با کیفیت نمی توانید صدای خوبی از آن بشنوید.